Պարապմունք 18.

Պարապմունք 18. 

Թվի մեկ հարյուրերորդ մասը կոչվում է տոկոս և նշանակվում է % նշանով։

Հասկանալի է, որ մեծության 1 %-ը չափման հաստատուն միավոր չէ, այլ կախված է չափվող մեծությունից (ասում են նաև՝ չափման հարաբերական միավոր է)։

Օրինակ՝ եթե հացի զանգվածը 1000գ է, ապա այդ զանգվածի 1%-ը  հավասար կլինի 1000գ ։ 100 = 10գ, իսկ եթե հացի զանգվածը 500գ է, ապա այդ զանգվածի 1%-ը հավասար կլինի 500գ ։ 100 = 5գ։ Եթե քաղաքների հեռավորությունը 300 կմ է, և ասում են, որ մեքենան անցել է 

ճանապարհի 15%-ը, նշանակում է՝, այսինքն գտնումենք
1 %-ը, հետո բազմապատկում 15-ով։
Մեքենան անցել է 300:100×15 = 45 կմ։

Հարցեր և առաջադրանքներ։

 1.Ի՞նչ է տոկոսը։

Թիվը բաժանած 100-ի և բազմապատկած ինչ որ մի թվի վրա

 2.  Ի՞նչ նշանով է նշանակվում տոկոսը:

%

 3. Տոկոսը հաստատո՞ւն միավոր է, թե՞ ոչ։

ոչ

4. Ուղղանկյան մակերեսը 900 սմ^2 է։
ա)Քանի՞ քառակուսի սանտիմետր է նրա մակերեսի 1 %-ը:

Պատ․՝9%

բ)Քանի՞ քառակուսի սանտիմետր է նրա մակերեսի 16 %-ը։
Պատ․՝144 %

5. Որքա՞ն է 536-ի 100 %-ը։

536/100*100=536

6.Զամբյուղում կա 300 խնձոր։ Գտե՛ք խնձորների քանակի 20%-ը:

Պատ․՝60 խնձոր

7.Գրել հետևյալ մասերը տոկոսներով։

1/100 -1%
2/100  2%
4/100  4%
15/100 15%

60/100 60%
25/100   25%      
45/100 45%

15/50= 15×2/50×2=30%(հուշում)-
25/50     50%
45/50     90%
65/50 130%

6/10   60%  
2/10     20%   
35/10     350%     
45/10 450%

15/25   =60%  
12/25   = 48%  
21/25  =84%          

1/4 = 1 x 25/4×25=25%       

8.Տոկոսները գրել մասերով։

25%-1/4
35%-35/100=7/20
4%-1/25

 45%-45/100=9/20
18%-18/100=9/50
120%-120/100=6/5

9.Գտիր նշված թվերի տոկոսները

300-ի 15%-ը=300/100*15=45

400-ի 25%-ը 400/100*25=100

600-ի 30%-ը 600/100*30=180

1200-ի 45%-ը 1200/100*45=

2500-ի 50%-ը-2500/100*50=1250

4500-ի 60%-ը-4500/100*60=2700

10000-ի 20%-ը-10.000/100*20=2000